پیام رئیس انجمن آمار ایران به مناسبت روز ملی آمار و برنامه‌ریزی
اول آبان ماه ۱۴۰۳
اول آبان‌ماه، به‌طور رسمی روز آمار و برنامه‌ریزی نامگذاری شده است که هر ساله این روز در سراسر کشور جشن گرفته می‌شود. هدف اصلی از بزرگداشت روز ملی آمار و برنامه‌ریزی، ایجاد آگاهی عمومی به ویژه در بین نسل جوان در مورد نقش و اهمیت آمار در برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری اجتماعی-اقتصادی برای توسعه کشور است. برگزیدن شعار ملی و راهبردی «آمار با کیفیت، برنامه‌ریزی مناسب، فردایی بهتر» در سال ۱۴۰۳، نشان‌دهندهٔ اهمیت تولید آمار با کیفیت و برنامه‌ریزی مناسب در نظام‌های آماری ملی است و مسئولیت همۀ متولیان آمار در کشور اعم از دستگاه‌های اجرایی و نهادهای تولیدکننده آمارهای رسمی و انجمن آمار ایران به‌عنوان نهاد برآمده از ارادۀ جامعۀ آماری کشور را سنگین‌تر می‌کند. از سوی انجمن آمار ایران، این روز را به همه پیشکسوتان، اساتید، معلمان، مدیران و کارشناسان دستگاه‌های اجرایی و همه نهادهای آمار رسمی کشور، دانش‌آموختگان و دانشجویان و همه علاقمندان به رشته آمار و عزیزانی که در پیشبرد علم در کشور و اعتلای فرهنگ و سواد آماری تلاش می‌کنند، تبریک عرض می‌نمایم.
یاد و خاطره همکاران بزرگوار به‌خصوص شادروان سرکار خانم دکتر ماه‌بانو تاتا، استاد فقید گروه آمار دانشگاه شهید باهنر کرمان و از خیرین جامعه آماری و شادروان جناب آقای دکتر حسن صادقی، استاد فرهیخته گروه آمار دانشکده علوم ریاضی دانشگاه فردوسی مشهد، که در سال گذشته به دیار باقی شتافتند را گرامی می‌داریم.
مأموریت اصلی انجمن آمار ایران در سند راهبردی و برنامه ۵ ساله ( ۱۴۰۳ تا ۱۴۰۷)، معرفی و ارتقای دانش، سواد و سطح آموزش ایرانیان در علوم آماری و به‌کارگیری و شناساندن مهارت‌ها و ظرفیت‌های این علوم در گسترش سایر شاخه‌های علم و فناوری است. در سند مذکور، برای افق ۱۴۰۷، ارتقای جایگاه نظام تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری مبتنی بر داده‌ها و تفکر آماری و افزایش تعاملات ملی و بین‌المللی و ارتقای رتبه و جایگاه انجمن آمار ایران پیش‌بینی شده است. در این راستا، انجمن آمار ایران با تشکیل، فعال‌سازی و استفاده از ظرفیت‌های فکری و اندیشه‌ورزی شاخه‌ها و کمیته‌های تخصصی، راهبردهای کلان زیر را در دستور کار خود قرار داده است:
-
تلاش برای ارتقاء سطح آموزش علوم آماری و کاربست آن‌ها و نظارت بر حسن اجرا،
-
تلاش برای اصلاح و بهبود تفکر آماری و ذهنیتی مبتنی بر استفاده از داده‌ها برای برنامه‌ریزی،
-
تلاش برای افزایش وحدت و انسجام و جلب همکاری و مشارکت همگانی فعالان در حوزه علوم آماری و علاقه‌مندان آن،
-
تلاش برای تقویت فعالیت‌های آماری و نظارت بر حسن اجرای آن با ایجاد نظام آمارشناسی،
با توجه به نزدیک شدن به زمان اجرای سرشماری عمومی کشاورزی سال ۱۴۰۳، و حجم بالای فعالیت‌های مرتبط با اجرای سرشماری، بدیهی است همکاری و حضور مؤثر همه همکاران اعم از اساتید، دانشجویان و جامعه آماری در کنار مرکز آمار ایران می‌تواند در اجرای بهتر سرشماری عمومی کشاورزی سال ۱۴۰۳ و گردآوری اطلاعات دقیق و با کیفیت در زمینه خصوصیات پایه‌ای و ساختاری بخش کشاورزی مؤثر بوده و منجر به سیاست‌گذاری دقیق برای رفاه و آبادانی کشور شود. از آن‌جا که اجرای تمام سرشماریهای عمومی از جمله سرشماری نفوس و مسکن، سرشماری کشاورزی و سرشماری اقتصادی، یک موضوع حاکمیتی و حائز اهمیت برای نظام آمار و برنامه‌ریزی کشور است، و همچنین با توجه به ضرورت مدرن‌سازی نظام آماری کشور و گذار از سرشماریهای سنتی به ثبتی‌مبنا در سال ۱۴۰۵ توسط مرکز آمار ایران، موفقیت در دستیابی به این رویداد مهم، نیازمند حمایت و مشارکت سه گروه اصلی شامل حاکمیت و دستگاه‌ها، دانشگاهیان و عموم مردم است. حمایت دولت، مجلس و متولیان امر برای تسهیل دریافت و دسترسی مرکز آمار ایران به ریزداده‌ها، تسریع در تصویب قانون جدید مرکز آمار ایران با هدف گذار از نظام آمار سنتی به نظام آمار ثبتی‌مبنا، طراحی قوانین و استانداردهای مرتبط با تبادل و نگهداری ایمن ریزداده‌ها و توجه به نیاز سرشماریهای ثبتی‌مبنا به تجمیع ریزداده‌ها در یک پایگاه داده، برای توفیق کامل مرکز آمار ایران برای تحقق سرشماری سال ۱۴۰۵، ضروری است.
با توجه به ضرورت اجرای سرشماری ثبتی‌مبنا و هوشمندسازی نظام آماری در کشور، همکاری اساتید و دانشجویان با مرکز آمار ایران و سایر دستگاه‌ها در طراحی نظام جامع آماری دستگاه‌ها و استفاده از روش‌های هوش مصنوعی در آمارهای رسمی برای خودکارسازی فرایندها، از طریق اعلام اولویت‌های پژوهشی دستگاه‌ها، برنامه‌ریزی دستگاه‌ها برای تسهیل فرصت‌های مطالعاتی اساتید و هدایت پایان‌نامه‌ها و رساله‌های دانشجویان در حوزه‌های مورد اشاره قابل انجام است.
امید است با همت، همکاری و همفکری مسئولان و دست‌اندرکاران نظام آماری، اساتید، فارغ‌التحصیلان و دانشجویان، کارشناسان دستگاه‌ها و نهادهای آماری، اقدامات مؤثری برای تحقق این امور صورت پذیرد، به گونه‌ای که شاهد اجرای دقیق سرشماری عمومی کشاورزی در سال ۱۴۰۳ و سرشماری ثبتی‌مبنای نفوس و مسکن در سال ۱۴۰۵ باشیم. در راستای مأموریت‌های انجمن آمار ایران، این انجمن با جلب همکاری و مشارکت همگانی فعالان حوزه علوم آماری، آمادگی هر گونه همکاری برای اجرای موفق این سرشماری‌ها را دارد. ضمن تبریک مجدد روز ملی آمار و برنامه‌ریزی و تقاضای مؤکد مشارکت فعال جامعه آماری با انجمن آمار ایران و ارائه نظرات و پیشنهادات، موفقیت همۀ آماردانان کشور در انجام فعالیت‌های علمی و اجرایی و اقدام برای معرفی نقش و اهمیت علم آمار و کاربردهای آن در زمینه‌های مختلف را از ایزد منان خواستارم.
زهرا رضایی قهرودی
رئیس انجمن آمار ایران