---

در دهه 1980، جِنیچی تاگوچی یک مشاور کنترل کیفیت ژاپنی، خاطر نشان کرد که بسیاری از تغییرات مرتبط با پاسخ را می‌توان به وجود مجموعه‌ای از عوامل به نام عوامل غیرقابل کنترل (نوفه) نسبت داد. به هر حال، در برخی موارد کاربردی، پیشنهاد مدل‌سازی او منجر به بهبود کیفیت با تعداد زیادی اجرا در یک آرایه متقاطع می شود. از این رو، بسیاری از محققین جنبه‌های مهم روش رویه پاسخ را توام با روش طراحی پارامتر استوار به عنوان جایگزینی مناسب برای روش تاگوچی پذیرفته‌اند. این روش‌های جایگزین، میانگین و واریانس پاسخ مربوط به ترکیب عوامل کنترل و نوفه را در یک آرایه ترکیبی برای انجام یک فرآیند یا تولید استوار مدل‌سازی می‌کنند. در واقع، استفاده از روش‌های رویه پاسخ با طراحی پارامتر استوار برای به حداقل رساندن تأثیر عوامل نوفه در فرآیندهای مونتاژ یا تولید استفاده می‌شود. هدف این مقاله توسعه بیشتر مدل‌سازی پاسخ و واریانس پیش‌بینی‌شده در حضور عوامل نوفه بر اساس برآوردگرهای نااریب و استوار است. بعلاوه، هدف دیگر طراحی آزمایش‌ها بر اساس طرح‌های بهینه برای بهبود همزمان درستی و دقت این برآوردگرها است.
 

---

در پژوهش‌های آماری، طرح‌های آزمایش، برای بررسی اثر متغیرهای کنترل بر پاسخ‌های خروجی به‌کار می‌روند. این روش‌ها مبتنی بر فرض نرمال‌بودن توزیع داده‌ها بوده و در مواجهه با نقاط دورافتاده با چالش‌های اساسی مواجه می‌شوند. مطالعه حاضر به مقایسه پنج رویکرد مختلف علاوه بر روش کلاسیک طرح آزمایش برای مقابله با این چالش می‌پردازد: روش‌های مقاوم‌سازی شامل هوبر، دو مربعی، میانگین جایگزین،  رتبه‌بندی و رگرسیون فازی.  با ارائه شواهد تجربی از داده‌های واقعی رشد گیاهچه و کیفیت جوشکاری، نشان داده می‌شود رگرسیون فازی می‌تواند به‌عنوان جایگزینی کارآمد برای روش‌های متداول در شرایط وجود نقاط دورافتاده مورد استفاده قرار گیرد. نتایج حاکی از آن است که رویکرد فازی نه‌تنها از روش کلاسیک طرح آزمایش، بلکه از روش‌های مقاوم‌سازی استاندارد نیز در مواجهه با داده‌های دورافتاده عملکرد بهتری دارد.