201 نتیجه برای نوع مطالعه: پژوهشي
علیرضا رضایی، مجتبی گنجعلی، احسان بهرامی،
جلد 25، شماره 1 - ( 11-1399 )
چکیده
بیپاسخی در آمارگیریها منبعی برای بروز خطا در نتایج آمارگیری است و سازمانهای ملی آماری همواره به دنبال راهکارهایی برای کنترل و کاهش آن هستند. پیشبینی واحدهای نمونهگیری بیپاسخ در آمارگیری قبل از اجرای آمارگیری از جمله راهکارهایی است که میتواند کمک زیادی به کاهش و مرتفع نمودن مشکل بیپاسخی آمارگیری داشته باشد. با توسعههای اخیر فناوری و تسهیل در محاسبات پیچیده امکان به کارگیری روشهای یادگیری آماری، مانند درختهای رگرسیون و ردهبندی یا ماشین بردار پشتیبان در بسیاری از مسائل از جمله پیشبینی بیپاسخی واحدهای نمونهگیری در آمارگیریها فراهم شده است. در این مقاله ضمن مرور کلی روشهای فوق، واحدهای نمونهگیری بیپاسخ در یک آمارگیری کارگاهی با استفاده از آنها پیشبینی شده و نشان داده میشود ترکیب روشهای فوق دارای دقت بیشتری در پیشبینی درست بیپاسخی نسبت به هر کدام از روشهای تکی است.
مجتبی رستمی، شهرام فتاحی،
جلد 25، شماره 1 - ( 11-1399 )
چکیده
نظریههای اقتصادی با استفاده از مجموعهای از اصول موضوعه، عبارات تعریف شده و قضایا در پی تبیین علمی یا پیشبینی پدیدههای اقتصادی میباشند. مدلهای اقتصادی تصریحی ریاضیوار از این نظریهها میباشند. به علت مجهول بودن ساختار هر مدل، وجود خطای اندازهگیری در کمیتهای اقتصادی و عدم برقراری فرض ثبات سایر شرایط؛ وجه تالیفی هر نظریه اقتصادی نیازمند مدلسازی از نوع احتمالی و آماری است. بنابراین، درک شیوه رایج مدلسازی و اهمیت استفاده مناسب از آن در اقتصاد، اقتصاددانان را به شناخت دقیق مدلسازی آماری نیازمند میکند. پژوهش حاضر درصدد اصلاح این بینش است که هرچند هدف از ارائه مدلهای آماری آزمایش تجربی ادعاهای نظریههاست اما روشهای آماری نقش پسینی و دست دوم در مقابل نظریههای اقتصادی را ندارند بلکه شیوه مناسب مدلسازی اقتصادی وابسته به استفاده صحیح از روشهای آماری و الگوهای احتمالی در مرحله وضع نظریه است.
شهرام یعقوب زاده شهرستانی، رضا زارعی،
جلد 25، شماره 1 - ( 11-1399 )
چکیده
هرگاه اطلاعاتی تقریبی و اولیه راجع به پارامتر نامعلوم یک توزیع در دسترس باشد، میتوان از روش برآورد انقباضی برای برآورد آن استفاده نمود. در این مقاله ابتدا برآورد E -بیز پارامتر توزیع رایلی معکوس تحت تابع زیان آنتروپی عمومی به دست آورده شده و سپس به کمک مقدار حدسی پارامتر توزیع رایلی معکوس، برآورد انقباضی آن ارائه شده است. همچنین با استفاده از شبیهسازی مونتکارلو و یک مجموعه داده واقعی، برآورد انقباضی پیشنهادی با برآوردهای نااریب با کمترین واریانس و E -بیز بر اساس معیار کارایی نسبی، مقایسه میشود.
دکتر حمید رضا نیلی ثانی، آقای مهدی جعفری،
جلد 25، شماره 2 - ( 12-1399 )
چکیده
د
در مطالعات صورت گرفته جهت تبیین وابستگی در عناصر تصادفی، امکان وجود ترتیب بین آنها کمتر مورد توجه قرار گرفته است. این مساله مشکلاتی را در مسیر گسترش و کاربردی شدن عناصر تصادفی وابستهایجاد نموده که استفاده از فضاهای مشبکهای میتواند برخی از آنها را کاهش دهد. به همین دلیل در مطالعه پیش رو ابتدا عناصر تصادفی مشبکهای باناخ و برخی ویژگیهای آنها را معرفی کرده و سپس با استفاده از ترتیب تعریف شده در فضای مشبکهای باناخ به معرفی و مشخصه سازی وابستگی منفی ترتیبی پرداختهایم. در پایان برخی قواعد حدی را برای دنبالهای از عناصر تصادفی مشبکهای باناخ مقدار وابسته منفی ترتیبی مورد بررسی قرار داده و نتایج را با استفاده از عناصر تصادفی مشبکهای شبیهسازی شده نشان دادهایم.
دکتر رحیم چینی پرداز، دکتر بهزاد منصوری،
جلد 25، شماره 2 - ( 12-1399 )
چکیده
انتخاب سال 2013 به عنوان سال آمار به دو حادثهی مهم تاریخی بر می گردد. یکی انتشار کتاب تاثیر گذار «فن حدس زدن» (برنولی ۱۷۱۳) توسط جیمز برنولی در سیصد سال قبل و دوم انتشار مقاله بیز در دویست و پنجاه سال قبل از سال آمار است.
بدون تردید این دو اثر که بعد از مرگ نویسندگان خود منتشر شدند، تاثیر شگرفی در تئوری آمار و احتمال داشتهاند. به طوری که هالد (2007) دوران رشد و تکامل آمار را از برنولی تا فیشر می داند.
در مقاله حاضر نگاهی به کتاب «فن حدس زدن» شده است.
دکتر مسعود یارمحمدی، دکتر عین اله پاشا،
جلد 25، شماره 2 - ( 12-1399 )
چکیده
فلسفه روشنی بخش و مسرت بخش است. روشنی بخش است زیرا نکات و مفاهیم ناآشنا را از تاریکخانه اذهان بیرون کشیده و به صحنه می آورد. ولی هنوز زوایای پنهانی هست که باید روشن شود. این وجه فلسفه مسرت بخش است. در فلسفه مفاهیمی هست که نقطه پایانی بر آن نیست. برای نزدیک شدن به نقطه پایانی، فلسفه شعبه شعبه شد و از این رهگذر فلسفه ی علم پدید آمد. بر فلسفه علم هم همین ماجرا رفت و فلسفه ی آمار در وجود آمد. آمار به عنوان یک علم استقرایی ریشه در مفهوم فلسفی استقراء دارد. استقراء از جمله مسایل فلسفی پر از منازعه است. ذات استقراء چنان نیست که به توان آن را ترک کرد و نه چنان است که دیگرفلسفه به آن نپردازد.
در این مقاله ضمن مروری بر مراحل شکل گیری استقراء و ذکر تاریخ مختصری از آن و ذکر برخی فراز و فرودهای آن، به مهمترین اشکال استقراء که همان »مساله استقراء« است می پردازیم
دکتر تابان باغفلکی، خانم مرضیه کمره یی، دکتر اشکان شباک، دکتر مجتبی گنجعلی،
جلد 25، شماره 2 - ( 12-1399 )
چکیده
در تحلیل دادههای طولی با پاسخ شمارشی معمولاً از مدل اثرهای تصادفی پواسون یا دوجمله ای منفی با فرض توزیعی نرمال برای آنها استفاده میشود. ممکن است در برخی از کاربردها، توزیع اثرهای تصادفی نرمال نباشد. این در حالی است که بدمشخصسازی توزیع اثرهای تصادفی ممکن است باعث کاهش کارایی برآوردگرهای موجود شود. در این مقاله از توزیع لگگامای تعمیمیافته که توزیع نرمال را به عنوان یک حالت خاص در بردارد، به عنوان فرض توزیعی اثرهای تصادفی استفاده شده است. از آنجا که تحلیل فراوانیگرای مدل با محاسبات پیچیده مواجه است، تحلیل بیزی این مدل معرفی و برای تحلیل چندین مجموعهی دادههای واقعی استفاده میشود. همچنین در یک مطالعهی شبیهسازی عملکرد مدل پیشنهادی مورد ارزیابی قرار گرفته است.
دکتر فرزاد اسکندری، دکتر سیما نقی زاده اردبیلی، آقای سروش پاکنیت،
جلد 25، شماره 2 - ( 12-1399 )
چکیده
اینترنت اشیاء با دارا بودن قابلیت بسیار بالا برای بهرهور نمودن کسب و کارها در حوزههای مختلف از جمله صنایع بهعنوان انقلاب آتی در فناوری اطلاعات و ارتباطات معرفی شده است. این بهرهوری در زمینه بروز نوآوری و ارائه قابلیتهای نو برای کسب و کارها است. صنایع مختلف در خصوص اینترنت اشیاء واکنشهای مختلفی را نشان دادهاند اما آنچه واضح است این است که اینترنت اشیاء در تمامی کسب و کارها و صنایع دارای کاربرد است. این کاربردها در برخی صنایع مانند بهداشت و حوزه سلامت و یا حمل و نقل پیشرفت چشمگیری داشته اما در صنایع دیگر همچون کشاورزی و دامداری در حال توسعه است. در واقع تولید دادهها بر مبنای اینترنت اشیاء از ارکان اصلی در حوزه مه دادهها و علم دادهها خواهد بود. لذا استفاده از مفاهیم و مدلهای آماری که در علم دادهها مورداستفاده قرار میگیرند بهخوبی میتوانند در اینگونه دادهها مورداستفاده قرار گیرند. از جمله مدلهای آماری معتبر آمار بیزی برای مه دادهها است که مبنای استفاده در این پژوهش قرار گرفته است. در این پژوهش ضمن معرفی مفاهیم مهم و معتبر که در حوزه مه دادهها مورد استفاده قرار میگیرند بهطورخاص اصول آمار بیزی برای مه دادهها و بهطور مشخص برای دادههای حاصل از اینترنت اشیاء توضیح داده شده است. بهصورت کاربردی نیز در دو حوزه رفتار اجتماعی افراد برای علاقهمندی به استفاده از وسیله نقلیه و ترافیک شهری بررسی شده است که نتایج معتبری از نظر علمی و کار بردی در برداشته است
آقای مهرداد تمیجی، دکتر سید محمود طاهری،
جلد 25، شماره 2 - ( 12-1399 )
چکیده
روشهای استنتاج ساختار جمعیت، و کاربردهای آن در شناسایی بیماریها و آیندهنگری دربارۀ وضعیت جسمی و روانی انسانها، اهمیت روزافزون یافته است. در این مقاله، ابتدا به بررسی انگیزه و اهمیت بررسی ساختار جمعیت پرداخته شده است.
سپس کاربردهای استنتاج ساختار جمعیت
در زیستشناسی و درمان انواع بیماریها شرح داده شده است.
آنگاه روشهای استنتاج ساختار جمعیت و همچنین یافتن مدل بیماری متناظر با هر زیرجمعیت،
برای جمعیتهایی که اعضای آن مخلوط
یا غیرمخلوط هستند، به تفکیک، تشریح شدهاند.
دراینباره، بر روشهای استنتاج ساختار جمعیت با رویکرد بیزی، تأکید شده است، و دلایل برتری روشهای بیزی بیان شدهاند.
دکتر سیروس فتحی منش، دکتر محیالدین ایزدی، دکتر بهاءالدین خالدی،
جلد 25، شماره 2 - ( 12-1399 )
چکیده
یکی از چالشهای پیشروی تصمیمگیرندگان در حوزههای بیمه و مالی انتخاب یک معیار مناسب جهت اتخاذ تصمیم است. امید ریاضی، مطلوبیت مورد انتظار و امید ریاضی تحریفشده، سه معیار رایج در این زمینه میباشند. در این مقاله، به مطالعه این سه معیار پرداخته و با ارایه مثالهایی، تصمیمات اتخاذ شده براساس هر معیار بررسی و مورد مقایسه قرار میگیرد.
}
خانم کیمیا کاظمی، دکتر محسن محمدزاده،
جلد 25، شماره 2 - ( 12-1399 )
چکیده
در روشهای متداولی که برای مدلبندی دادههای بقای فضایی و عوامل موثر بر آن استفاده میشوند، اغلب فرض بر آن است که ضرایب متغیرهای تبیینی در مناطق مختلف ناحیه مورد مطالعه تاثیر یکسانی بر زمان بقا دارند و معمولا همبستگی فضایی دادهها از طریق یک اثر تصادفی در مدل لحاظ میشود. اما در بسیاری از مسائل کاربردی عوامل موثر بر زمان بقا و خطر نسبی، در مناطق مختلف اثرات یکسانی ندارند. در این مقاله، اثرات عوامل موثر بر خطر نسبی که در مناطق مختلف یکسان نیستند، مورد بررسی قرار میگیرد. برای این منظور مدلهای رگرسیون فضایی و ضریب متغیر فضایی معرفی و نحوه برآورد بیزی پارامترهای آنها ارائه میشود. سپس سه مدل رگرسیون کلاسیک، رگرسیون فضایی و رگرسیون فضایی ضریب متغیر برای مدلبندی عوامل موثر بر خطر نسبی مازاد بیماران سرطان مری استفاده شده و خطر ناشی از عوامل مختلف مورد بررسی و ارزیابی قرار میگیرد.
دکتر سید کامران قریشی، خانم غزل سادات قریشی،
جلد 25، شماره 2 - ( 12-1399 )
چکیده
در این مقاله ابتدا مدلهای سلسله مراتبی طولی-دینامیکی دو سطحی را تعریف خواهیم کرد. این مدلها برای برازش مجموعه دادههای طولی که ساختار وابستگی نه از طریق مشاهدهها بلکه از طریق مدل سطح دوم، که یک مدل دینامیکی برای پارامترهای مدل سلسله مراتبی است، ایجاد میشود. ابتدا روشهای مختلف براورد ابر پارامترهای مدلهای سلسله مراتبی دو سطحی طولی-دینامیکی بحث خواهد شد سپس انواع براورد متناظر برای ابر پارامتری که عامل ایجاد همبستگی در این مدل است ارائه خواهد شد. در ادامه یک مطالعه شبیه سازی به همراه تحلیل یک مجموعه داده واقعی خواهد آمد.
سیده آزده فلاح مرتضی نژاد، غلامرضا محتشمی برزادران، بهرام صادقپور گیلده، محمد امینی،
جلد 26، شماره 1 - ( 9-1400 )
چکیده
تابع مفصل یک ابزار مفید در شناسایی ساختار وابستگی دادههای وابسته و در نتیجه برازش یک توزیع توأم مناسب به دادهها میباشد. در این مقاله با استفاده از تابع مفصل دادههای بورس شامل سه متغیر ضعف مالی، سود انباشته، و دارایی ملموس مربوط به 110 شرکت تجاری ایران از سال 1385 تا 1389 تحلیل میشود و به خصوص یک توزیع سه بعدی به این دادهها برازش شده است. برای بررسی نوع وابستگی بین دادهها از ابزارهای مختلفی از جمله نمودار پراکنش، نمودار کای، و نمودار کندال استفاده نمودیم. همچنین اندازه وابستگی جهتدار و دمی دادهها را مورد بررسی قرار میدهیم و ضرایب وابستگی کندال و اسپیرمن را نیز محاسبه میکنیم. در انتها آزمون نیکویی برازش برای چند مفصل معروف را انجام دادیم تا بتوانم مفصل مناسب دادههای بورس مقاله به دست آوریم.
علیرضا طاهریون، غزال آزادی،
جلد 26، شماره 1 - ( 9-1400 )
چکیده
به طور معمول، پایش نیمرخ از طریق نمودارهای کنترل صورت میگیرد و در اغلب آنها، متغیر پاسخ، قابل مشاهده است. در این مقاله، با مسئلۀ مشابهی مواجهیم که در آن به جای مشاهدۀ بردار پاسخ، مقادیر تابع پاداش را مشاهده میکنیم که برای تقریب به ذهن از مدل پرتاب نیزک استفاده کردهایم. با فرض وجود حداکثر یک نقطهتغییر، دنبالهای مستقل از امتیازهای حاصل از پرتاب، مشاهده میشود و برآورد پارامتر دقت پرتابها و نقطهتغییر (در صورت وجود)، با دو رویکرد فراوانیگرا و بیزی ارائه میشوند. در هر دو رویکرد، دو حالت ممکن پارامتر اسکالر دقت و ماتریس دقت، به تفکیک بررسیشدهاند. نتایج ارائهشده از طریق یک مطالعۀ عددی بررسی شدهاند و این روشها روی دادههای واقعی حاصل از پرتاب، پیاده شدهاند.
دکتر حسین صمیمی حق گزار،
جلد 26، شماره 1 - ( 9-1400 )
چکیده
در نظریه احتمال متغیر(بردار) تصادفی به گسسته، پیوسته مطلق، پیوسته منفرد و آمیختهای از آنها تقسیمبندی میشود. متغیرها (بردارها)ی تصادفی گسسته و پیوسته مطلق بهطور گسترده در کتب مختلف احتمال و آمار مورد بررسی قرار گرفتهاند. با این وجود، به مبحث تورزیعهای پیوسته منفرد و توزیعهای آمیختهای که بخشی از آن پیوسته منفرد باشد، کمتر پرداخته شده است. در این مقاله مثالی از بردارهای تصادفی منفرد آورده میشود. همچنین، مثالهایی از بردارهای تصادفی آمیخته ارائه میشود که تابع توزیع آنها به صورت ترکیب خطی محدب از توابع توزیع گسسته، پیوسته مطلق و پیوسته منفرد است.
رامین کاظمی،
جلد 26، شماره 1 - ( 9-1400 )
چکیده
هدف اصلی این مقاله، بررسی پرکولاسیون بَستی و بَندی روی مشبکۀ $mathbb{Z}^2$ است. نمادها و مفاهیم اصلی شامل احتمالهای بحرانی معرفی میشوند. مشبکۀ بِتی و درختهای $k$-شاخهای مورد بررسی قرار میگیرند و در نهایت مشبکۀ $mathbb{Z}^2$ در نظر گرفته میشود. قضیۀ بنیادی هریس و کِستن که کرانهای پایین و بالای احتمالهای بحرانی را روی مشبکۀ $mathbb{Z}^2$ ارائه میکند، بیان و ثابت میشوند.
دکتر فاطمه حسینی، دکتر امید کریمی،
جلد 26، شماره 1 - ( 9-1400 )
چکیده
برای مدلبندی پاسخهای فضایی گسسته، مدلهای آمیخته خطی تعمیمیافته فضایی استفاده میشود. در این مدلها همبستگی فضایی دادهها بهصورت متغیرهای پنهان فضایی وارد مدل میشود. معمولا برای سادگی فرض میشود که متغیرهای پنهان دارای توزیع نرمال هستند که نادرست بودن این فرض برروی دقت نتایج تاثیرگذار است.
در این مقاله متغیرهای پنهان با میدان تصادفی چوله گاوسی بسته مدلبندی میشوند که بزرگتر و انعطافپذیرتر از میدان تصادفی گاوسی میباشد. یک الگوریتم جدید برای به دست آوردن برآورد ماکسیمم درستنمایی پارامترها معرفی میشود. اساس الگویتم معرفیشده بر مبنای الگوریتم ماکسیممسازی امیدریاضی و نوعی الگوریتم مونت کارلویی همیلتونی است. کارایی و سرعت الگوریتم معرفی شده در یک مثال شبیهسازی بررسی میشود.
تابان باغفلکی، پروانه مهدی زاده، مهدی اسماعیلیان،
جلد 26، شماره 1 - ( 9-1400 )
چکیده
مدل های توأم در مطالعات پیگیری شونده برای بررسی ارتباط بین نشانگرهای طولی و یک پیشامد بقا استفاده می شود و به وضعیت هایی با چند نشانگر طولی و یا ریسک های رقابتی تعمیم یافته است. بسیاری از دستاوردهای آماری در زمینه مدل بندی توأم در مدل های پارامتر مشترک متمرکز شده است که شامل مشخصه هایی از نشانگر طولی به عنوان متغیرهای تبیینی در مدل بقا در نظر گرفته می شود. یک رهیافت کمتر شناخته شده، مدل کلاس پنهان توأم است، این مدل با فرض اینکه ارتباط بین نشانگرهای طولی و خطر رخداد با یک ساختار کلاس پنهان کاملا مشخص می شود، بنا شده است. مدل کلاس پنهان به دلیل انعطاف پذیری در مدل بندی ارتباط بین نشانگرهای طولی و زمان تا رخداد پیشامد و همچنین توانایی در برگرفتن متغیرهای تبیینی به ویژه برای پیش بینی مناسب است. در این مقاله یک نمای کلی از مدل کلاس پنهان توأم و تعمیم های آن ارائه می دهیم، در این راستا، ابتدا مروری بر مدل های بحث شده انجام می شود و سپس برآورد پارامترهای مدل مورد بحث قرار می گیرد. در بخش کاربرد، دو مجموعه ی داده ی واقعی مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرند.
دکتر ابوذر بازیاری،
جلد 26، شماره 1 - ( 9-1400 )
چکیده
در این مقاله، ابتدا به معرفی توزیع لامبدای تعمیم یافته و ویژگی های این توزیع پرداخته شده است. مفهوم تنش مقاومت بطور کامل توضیح داده شده و قابلیت اعتماد یک سیستم از دیدگاه تنش مقاومت مورد بررسی قرار می گیرد. در ادامه به محاسبه فرم ریاضی پارامتر تنش مقاومت در توزیع لامبدای تعمیم یافته پرداخته شده است. برآورد پارامترها با روش گشتاورها مورد بررسی قرار گرفته و نیز به ازای مقادیر مختلف پارامترهای توزیع لامبدای تعمیم یافته، نمودار تابع چگالی لامبدای تعمیم یافته رسم و پارامتر تنش مقاومت محاسبه می شود. با یک مثال واقعی کاربرد نتایج نشان داده شده است.
دکتر ابوذر بازیاری،
جلد 26، شماره 2 - ( 12-1400 )
چکیده
در این مقاله، تعمیم جدیدی از توزیع گامبل تبدیل شده به عنوان توزیع گامبل تبدیل شده ی مکعبی بر اساس طرح تبدیل شده ی رتبه مکعبی معرفی شده است. نشان داده می شود که برای برخی از پارامترها، تابع چگالی پیشنهادی مسوکورتیک و برای برخی دیگر از پارامترها تابع چگالی شبیه تابع پلاتیکوریک است. ویژگی های آماری این توزیع، شامل تابع بقا، تابع خطر، گشتاورها و تابع مولد گشتاور مورد مطالعه قرار گرفته شده است. پارامترهای توزیع گامبل تبدیل شده/ی مکعبی با روش ماکسیمم درستنمایی برآورد شده اند. همچنین دو مثال عددی کاربرد توزیع گامبل تبدیل شده ی مکعبی را نشان داده و با توزیع گامبل و توزیع گامبل تبدیل شده مقایسه می شود. در پایان، نشان داده می شود که برای داده های استفاده شده، توزیع گامبل تبدیل شده ی مکعبی، توزیع بهتری نسبت به توزیع های گامبل و گامبل تبدیل شده است.